BURGOSKO EPAIKETA: 50 urtemuga
50 urte dira jadanik, 1970.eko abenduak 3an hain zuzen, Burgosko Prozesua izendatua izan zen epaiketa hasi zela. Frankismoak nolabaiteko eskarmentu kriminal bat emantea nahi zion Euskal Herriko eta baita Estatutuko geztediari, zein 60ko hamarkadatik aurrera antolatzen hasi zen frankismoari aurre egiteko, ahal zituzten tresna guztiekin.
ETAko 16 militante jarri ziren bankilloan, baina epaiketaren ondoren bankilloan jarri zena, Europa eta mundu guztiaren aurrean, frankismoa bera izan zen, izugarrizkoa herri mobilizazioei esker. Frankismoaren gainbehera nagusiena hasi zen.
Hiltzaileak identifikatuta
Egia eta Justizia ere 16 fusilatutakoentzat
Torturaren azterketa sakonaren beharra.
Gehiago itxaron gabe, tortura ikertzeko eskatu diete hainbat toturatuk instituzioei. Asko dira Euskal Herrian tortura salaketa egina dutenak. Haiek guztiak ez, baina haietako asko Bilbon elkartu dira gaur, instituzioei eskatzeko torturaren inguruko azterketa sakona egin dezaten, "dimentsio guztietan".
Martxoaren 3ko oroitzak jarraitzen du
Zauriak artatuz
Eta hemen izan ziren "Kondor operazio" antzekoek zer?
Italiak bizi guztiko zigorra ezarri die 'Kondor planean' parte hartu zuten zortzi militar ohiri. 27 inputatu zeuden. Hogei bat italiar-latinoamerikar hiltzea egotzita zigortu dituzte.
Oroimenaren berreskurapena norbanakoarena ere bada
Borboiak zigorgabetasunarekin bat egiten du
Aurrera doa kereila
Frankismoaren aurkako Kereilak
Beste bi deklarazio Argentinako kereilaren barruan. Etzi deklaratuko du Julia Lanasek Gernikan, eta gaur zortzi Tasio Erkiziak Bilbon, Maria Servini epailearen eskaerari erantzunez.
Oroitza historikoari buruzko jardunaldiak
Frankismoko azkenek ez dute etsiko
NAFARROA ZUTIK BERRIZ
Monumentutik atera dute Mola
Esan baino lehen atera dituzte gorpuzkiak, familiak eskatuta. Azaroaren 16an aterako dituzte besteak. Iruñeko Udalak itun bat egin du artzapezpikutzarekin, helegiterik jar ez dezan.
Memoria ezkutua
Ez zenaren memoria. Emakumeak eta errepresioa. 36ko gerraz aritzean gutxitan aipatzen da emakumeen jarduna. Ez ziren gerra frontearen lehen lerroan izan baina gizartearen zutabe nagusia izan ziren hasieratik. Gogor zigortu zituzten horregatik. Beren-beregi andreak ezeztatzeko errepresio sistema garatu zuten faxistek.
Udalak inpunitatearen aurka
Udalen bidea hasi da Iruñean inpunitate frankistaren aurka. 'Egia, justizia eta ordaina... orain!' manifestua sinatu dute hainbat hiriburutako udal ordezkariek. Frankismoko krimenen aurkako kereilarekin bat egin dute
Instituzioak kereilatzen...
Arabako administrazio nagusiek kereila jarri dute 1976ko martxoaren 3ko gertakariengatik. Gasteizko Udalak, Arabako Foru Aldundiak eta Batzar Nagusiek "erantzukizun penalak argitzeko" eskatu dute Gasteizko Justizia Jauregian jarri dituzten kereila kriminaletan
Emakumea gogoratzen...
Frankismoak errepresaliatutako emakumeak omendu dituzte Azkoienen. Horiek omentzeko eskultura bat inauguratu dute. Bertan izan dira Nafarroako Gobernuko ordezkariak.
Traba berriak...
Frankismoko biktimen deklarazioen aurka joko dute Hegoaldeko fiskalek. Espainiako Fiskaltza Nagusiaren jarraibidea jaso dute Argentinako kereilaren pausoen aurka egiteko. Deklarazio hartze guztien aurka joko dute fiskalek. Azken hitza epaileak izango du kasu bakoitzean
41 urteren ostean...
Erreparazio eta justizia eske, 41 urteren ostean. Otaegiren sendiak kereila kriminala aurkeztu du, frankismoko azken fusilatzeak argitzeko. Hainbat ekitaldi izan dira Gudari Egunean
Inpunitatearen aurkako borroka aurrera doa...
Argentinako kereilako hemeretzi inputatuak deklaratzera deituko dituzte. Servini epailearen eskariari bide eman dio Espainiako Gobernuak, ia bi urteren ondoren. Lurralde bakoitzeko auzitegiei bidali die Serviniren eskaria, inputatuei deklarazioa har diezaien. Tartean dago Rodolfo Martin Villa Martxoaren 3ko hilketen arduradun politikotzat jotzen dutena.
Martxoak 3: Irlandan ere gogoratzen
Martxoaren 3ko memoria Irlandan. Gasteizko 'igande odoltsuaren' gertaerak eta garaia azaltzen dituen aldizkari monografiko bat prestatu du Dublingo historialari talde batek, sarraskiari buruz nazioartean dagoen argitalpen faltak bultzatuta.
Lekukotza gehiago
Frankismoaren beste biktima biren lekukotza jasoko du Servinik. Epaileak eskatuta, frankistek hildako abade baten ilobak deklaratuko du bihar, Gernikan; Luis Ortiz Alfau gudariak, berriz, 26an, Bilbon
Emakumea: "euskal kasua" genero ikuspegitik
Martxan da gatazkan emakumeek bizitakoa ikusarazteko ikerketa. Argituz elkarteak txosten bat osatu du, «euskal kasua» genero ikuspegia kontuan hartuta ikertzeko. Landa lana egitea falta zaie oraindik; ohartarazi dute datu falta nabarmena dela.
Biktimen Lege berria
EAJren eta PSEren botoekin onartu dute poliziaren biktimen legea. Eusko Legebiltzarreko legeak 1978 eta 1999 artean Espainiako Estatuko funtzionarioek eragindako biktimak aitortzen ditu. Aintzat hartuko ditu ikertu gabeko salaketak. EH Bildu abstenitu egin da, eta PPk eta UPDk kontra bozkatu dute.
80 urte, eta argitzeko zain
Espainiako militar kolpistek 1936ko uztailaren 22an bonbardatu zuten Otxandio. Erasoan 61 lagun hil ziren. Frankismoaren aurkako kereilan parte hartzea onartuko du udalak, ezohiko bilkuran.
Sekula ez da berandu...
Jaurlaritzak 1936tik 1978ra bitarte izandako giza eskubideen urraketak ikertuko ditu. Hitzarmena sinatu du EHUrekin eta Aranzadirekin, oinarrizko txosten bat osatzeko. Eusko Jaurlaritzak azken hamarkadetan izan duen bilakaera ere aztertuko du aditu taldeak, autogobernuak izan dituen ondorioei buruzko hausnarketa egiteko.
Bidangotzen frankisten esklabutza
Frankisten esklaboek, askatasunari gorazarre. Frankismo garaiko esklaboei omenaldia egin diete Igariko gainean. Ekitaldian, frankistek esklabo izandako Luis Ortiz eta Vicente Lacasia egon dira, baita Nafarroako Gobernua ere. Memoria aldarrikatu dute.
Euskal instituzioak ere mugitzen ari dira...
Frankismoaren kereila oztopatzea egotzi dio Legebiltzarrak Madrili. Maria Servini epaileak zuzentzen duen frankismoko krimenen kontrako kereila argentinarrean 19 pertsona daude auzipetuta, Martin Villa ministro ohia tartean, martxoaren 3ko biktimengatik.